Toshkent tibbiyot akademiyasi uzoq o’tmishga borib taqaladi. Kafedraning tarixi dastlab 1919-yilning 15-avgust kuni o’z mashg’ulotlarni boshlangan. 1920-yilga kelib tibbiyot maktabining tashkilotchilari va xodimlari bilan shakillantirildi.
Jarrohlik kafedrasi 105 yillik davri mobaynida ulkan, izchil va uzviy ilmiy maktablar yaratdi. Bugungi kunda ham bu ilmiy maktablar ana’anaviy tarzda ustoz shogiridlik munosabatlari tarzda olib borilmoqda.
Kafedra asoschisi Pyotr Porfiryevich Sitkovskiy (1920-1932)– Qorin va suyak plastik jarrohlik usullarini yaratdi hamda “Turkiston jurnali” ga asos slogan.
Professor Pyotr Fokich Borovskiy – oshqozon yarasi, jigar va o’t pufak kasaliklari, yarali kolit, appendestit, yiringli va xavfli o’sma kasalliklarning xirurgik yangi usullarni yaratdi. Olimning eng katta xizmatlardan biri Pendin ( teri leyshmaniozi) kasalligining qo’zg’atuvchisi bakteriya emas, balki oddiy turdagi yondosh kasalliklar keltirib chiqarishini butun ilm ommasiga isbotlab beradi.
Professor Nikolay Sergeyevich Pereshivkin (1920-1933) Turkiston tibbiyot uninersiteti tibbiyot fakulteti asoschilaridan biri “ Turkiston tibbiy fikrlar ” jurnaliga asos solgan. Uning davrida jarrohlik va urologik yordam ko’rsatishi yuqori darajaga ko’tarildi.
Professor Georgiy Aleksandrovich Ilyin (1934-1941) ortopediya, travmatologiya, qorin va umumiy jarrohlik, gemoroyni va boshqa bir qancha kasaliklarni xirurgik yangi usullarni kashf etdi.
Professor Mixial Sergeyevich Asttrov (1935-1957) bolalarda kechadigan leyshmanioz, endemik bo’qoq, o’qotar miya shikastlanishi, travmalarda anaerob infeksiyalar, osteomiyelit, ko’krak shikastlanishi hamda harbiy xirurgiya faniga ulkan xissa qo’shgan olimdir.
Professor Ivan Ivanovich Orlov (1952-1954) Turkistonda “Neyroxirurgiya” fanning asoschisidir. Neyroxirurgik kasalliklarni xirurgik yangi usullar bilan kashf etib bundan tashqari – oshqozon, o’n ikki barmoqli ichak yarasi, jigar va o’t pufak kasaliklari, – oshqozon, o’n ikki barmoqli ichak ,o’t pufak va uning yo’llari, duodenostaz, peritonitva boshqa ko’plab qorin kasalliklarni jarrohlik usulda davolash bilan shug’ullangan.
U Markaziy Osiyodada birinchilardan biri bo’lib qon quyish xonasi, keyinchalik qon quyish markazlarni, 1940-yilga kelib Gematologiya va qon quyish ilmiy tadqiqot institutiga asos soldi.
Professor Yevgeniy Vitalyevich Korchits jarrohlik infeksiyalari va shoshilinch jarrohlik muommolarni bo’yicha 70 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi.
Professor Sadik Aliyevich Masumov endemik bo’qoq, oshqozon va qorin bo’shlig’i organlarning o’tkir xurujida shoshilinch hamda tez jarrohlik amaliyoti metodologiyasini yaratdi. Shunindek, olim qalqonsimon bez kasalliklarning etiologiyasi, patogenezi, davosi hamda qanday qilib uni oldini olish bo’yicha protollar ishlab chiqdi.
Professor Karim Xodjayevich Tagirov o’lkamizda “Bolalar xirurgiyasi” fanning asoschilardan biri. Uning bolalar timus bezining yosh xususiyatlari, bolalarda urolitiyoz etilogiyasi, klinikasi va yangicha usullarni qo’llab bu fanning rivojlanishiga ulkan xissa qo’shdi.
Professor Xoliq G’afurovich G’afurov bosh miya va miya shikastlanishi, yiringli peridonitit kasalliklarni o’rgangan olimlardan biri.
Professor Vasiliy Yasevich Kuzmich yurtimizda “Xirurgik kasaliklar” fani o’qitish bo’yicha tashabbuskori hamda jonkuyaridir. Respublikaning turli hududlar va tumanlarida qon quyish xizmatlarni tashkil etishda katta ro’l o’ynagan.
Professor Lev Dominikovich Vasilenko o’t yo’llari o’smalari jarrohligi, qovuq shikastlanishi bo’yicha 40 dan ortiq ilmiy ishlar muallifidir.
Professor Mixail Petrovich Postlov harbiy dala jarrohligi, oshqozon, jigar, oshqozon osti bezi, orqa miya va umurtqa pog’onasi jarrohatlar bo’yicha 140 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi.
G. A. Savitskiy turli xildagi stomatologik kasalliklarni xirurgik usulda davolashga xissa qo’shgan olimlardan biridir.
Professor Vasit Vohidovich Vohidov (1961-1972) O’zbekistonda xirurgiya ilmiy markazining tashabbuskori hamda o’z sohasining fidoi olimidir. Uning o’n ikki barmoqli ichak, qizilo’ngach jarrohligi, ichak yarasi, sil kasalligining o’pka shakillarida, o’pka shishi va sredosteniya, jigar jarrohligi, o’t yo’llari, oshqozon osti bezi kabi jarrohlik tadqiqotlarini ishlab chiqdi va fanga joriy etdi. Uning yana bir tashabbusi bilan Angioxirurgiya markazi tashkil etildi. Ushbu markazda aorta, magistr vena va arteriya qon tomirlar, gipotermiya va sun’iy qon aylanishini ochiq yurak jarrohlik amaliyotida birinchilardan bo’lib amalga oshirgan.
1984-yildan 1990-yilgacha kafedraga professor Ryabuxin Izrail Abramovich, 1990-yildan 1995-yilgacha Vahidov Adilbek Vositovich rahbarlik qiladi.
Akademik Oripov O’ktam Oripovich O’zbekitonda birinchi bo’lib buyrak transplantologiya sohasiga asos soladi. O’zining ulkan zakovati tufayli xirurgiya sohasiga eng ulkan xissa qo’shgan olim bo’lib jahonda ham uning ilmiy jarrohlik usullar juda mashhurdir. Olimning 450 dan ortiq ilmiy maqola, 18 ta risola, 3 ta o’quv qo’llanma hamda 30 dan ortiq ilmiy patentlar muallifi.
Professor Rahim Muhamedovich Nurmuhammadov kafedra ilmiy pedogagik faoliyati va iytimoiy-tashkiliy ishlarni mahurat bilan amalga oshirdi. 1960-1970 yillarda davolash fakulteti dekan o’rinbosari, keyinchalik dekan hamda shuningdek muommoli komissiya raisi; prorektor bo’lib faoliyat olib borgan.1982-1989 yillarda Andijon tibbiyot instituti rektor sifatida boshqaradi. 400 dan ortiq ilmiy maqolalar muallifidir.
Professor Said Mag’rupovich Agzamxodjayev jigar seroz holatida portal gipertenziya diagnostika va amaliyotini bo’yicha ilmiy faoliyat olib bordi. 1972-yilda Toshkent davlat tibbiyot instituti bolalar xirurgiyasi kafedrasi ikkiga bo’lindi. Kafedraning asosiy qismi professor K. X. Tagirov O’rta Osiyo pediatriya tibbiyot instituti tassarufiga o’tkazildi.1972-1999 yillarda professor Ahmad Egamberdiyevich Saydaliyev bolalar xirurgiyasiga rahbarlik qildi. Uning boshchiligida o’pka, qorin bo’shlig’i organlar kasalliklari, bolalar urologiyasi diagnostika va jarrohlik amaliyoti bo’yicha 150 dan ortiq ilmiy ishlar muallifi.
1990-yilda Toshkent davlat tibbiyot institutida yangi davolash fakulteti tashkil etilish munosabati bilan jarrohlik kafedrasi qayta tashkil etildi.
1998-yilda bolalar xirurgiyasi va urologiya kafedralari bilan birlashish natijasida gospital va fakultet xirurgiyasi urologiya va bolalar xirurgiyasi kursi tashkil etilib unga Akademik Shavkat Ibragimovich Karimov rahbarlik qildilar. Uch yildan so’ng urologiya va bolalar xirurgiyasi kursi yana alohida kafedra sifatida ajraldi.
2005-yilda Toshkent tibbiyot akademiyasi tashkil etilish munosabati bilan fakultet va gospital xirurgiya kafedrasi asl ko’rinishida saqlanib qolindi va davolash fakulteti tarkibiga kirdi.
Kafedraga 2012-yildan boshlab shu kunga qadar Murod Shavkatovich Xakimov boshqarib kelmoqdalar. Hozirda Umumiy xirurgiya va xirurgik kasalliklar fanlari bo’yicha bakalavr, magistatura yo’nalishlar bo’yicha, klinik ordinatuta yo’nailishlar hamda internatura yo’nalishdagi jarroh shifokorlarni tayyorlanib kelinmoqda.
Kafedra ilmiy tadqiqotlarga amaliyotiga joriy etishda Respublikada eng yetakchilik qiladi. Uzviy- izchil davom etgan ilmiy maktablar asosida talaba va doktorlarga yangidan-yangi jarrohlik usullari va amaliyotlani o’rgatilib kelinmoqda. Kafedra asosan Abdominal sohaga ixtisoslashganligi sababli,eng murakkab operatsiyalar o’tkazmoqda hamda telemeditsina orqali barcha Sog’liqni saqlash Vazirligining ilmiy-amaliy tadqiqot markazlariga, ta’lim muassasalariga, gospital va poliklinikalardagi mutaxxasislarga o’z tajribalarni yetkazishmoqda.
